نرم افزارهاي نابینایان و ترفندهای رایانه

در ویندوزهای بعد از 7، قابلیت TRIM برای حافظه‌های ذخیره‌سازی SSD به طور خودکار فعال است. بنابراین نیازی به نگرانی در مورد فعال بودن یا نبودن TRIM نیست. اما درصورتی که می‌خواهید از فعال بودن این قابلیت اطمینان حاصل کنید، همراه زومیت باشید.
مقاله مرتبط:
آموزش ویندوز 10: سرعت بارگذاری پوشه‌های ویندوزی را افزایش دهید
اگر همراه با سیستم عامل‌های ویندوز 7، 8 و 10 از SSD استفاده می‌کنید، قابلیت TRIM باید به صورت خودکار در رایانه‌ی شما فعال باشد. اما در صورتی که نگران فعال بودن این ویژگی در رایانه‌ی ویندوزی خود هستید، در ادامه‌ی مقاله راهکار اطلاع از فعال بودن یا نبودن، همراه با نحوه‌ی فعال کردن آن بیان خواهیم کرد.
هنگام فعال بودن TRIM سیستم عامل ویندوز در هر بار پاک کردن یک فایل از درایو حالت جامد، یک دستورالعمل را به حافظه‌ی اس‌اس‌دی شما ارسال می‌کند. سپس حافظه‌ی اس‌اس‌دی به طور خودکار محتویات آن فایل را پاک می‌کند. انجام این کار برای حفظ کارایی و سرعت اولیه‌ی درایو حالت جامد در نوشتن اطلاعات، امری بسیار حیاتی محسوب می‌شود.
بررسی فعال یا عدم فعال بودن TRIM
برای بررسی TRIM، نیازمند استفاده از خط فرمان ویندوز در حالت ادمین خواهید بود. برای باز کردن پنجره‌ی خط فرمان در حالت ادمین در ویندوز 10 یا 8.1، روی دکمه‌ی شروع کلیک راست کرده و گزینه‌ی (Command Prompt (Admin را انتخاب کنید.
فعال کردن TRIM در SSD
در ویندوز 7 هم، پس از باز کردن منوی شروع (Start menu)، عبارت Command Prompt را جستجو کرده و پس از کلیک راست روی آیکون میان‌بر مربوطه، گزینه‌ی Run as Administrator را بزنید.
در ادامه، فرمان زیر را در پنجره‌ی خط فرمان اجرا کنید.
fsutil behavior query DisableDeleteNotify
پس از انجام این کار، یک یا دو نتیجه برای شما قابل مشاهده خواهد بود. اگر عبارت “DisableDeleteNotify = 0” را مشاهده کردید، بیان کننده‌ی این است که TRIM در رایانه‌ی شما فعال بوده و همه چیز روبه‌راه است! اما در صورت مواجه شدن با پیام “DisableDeleteNotify = 1”، اگر از حافظه‌ی (SSD (Solid State Drive استفاده می‌کنید، باید به سرعت اقدام به فعال کردن قابلیت TRIM کنید.
فعال کردن TRIM در SSD
نحوه‌ی فعال کردن قابلیت TRIM
اگر کاربر ویندوز هستید و از حافظه‌ی اس‌اس‌دی مدرنی استفاده می‌کنید، سیستم عامل ویندوز باید به طور خودکار دستور TRIM را فعال کند. اما با این وجود، اگر قابلیت TRIM در رایانه‌ی شما غیرفعال است، امکان دارد ویندوز اطلاعاتی داشته باشد که شما از آنها بی‌خبر هستید؛ در نتیجه این قابلیت باید در همان حالت غیرفعال باقی بماند. به عنوان مثال ممکن است درایو SSD شما قدیمی بوده و از TRIM پشتیبانی نکند. احتمال این هم که عاملی باعث ایجاد اختلال در فرآیند تشخیص خودکار به منظور فعال کردن قابلیت TRIM شود، دور از ذهن نیست که در این حالت باید حتما این قابلیت را فعال کنید.
اگر دستور TRIM در رایانه‌ی شما فعال نشده و قصد فعال کردن آن را دارید، به طور موثر می‌توانید با اجرای فرمان زیر با کسب اجازه از ادمین در محیط خط فرمان ویندوز، این کار را عملی کنید.
fsutil behavior set DisableDeleteNotify 0
فعال کردن TRIM در SSD
اگر به هر دلیلی قصد غیرفعال کردن دستور TRIM را داشتید، می‌توانید دستور بالا را با قرار دادن عدد ۱ به جای صفر در خط فرمان اجرا کنید.
بررسی زمان‌بندی اجرای دوباره‌ی دستور TRIM در ویندوز
در ویندوزهای 10 و 8، سیستم عامل به طور خودکار درایو SSD را در یک زمان‌بندی مشخص و با اجرای عملیات retrim (اجرای دوباره‌ی دستور TRIM) بهینه‌سازی می‌کند. انجام این کار بسیار ضروری است؛ زیرا اگر به یک‌باره دستورهای TRIM زیادی به درایو حالت جامد ارسال شود، ممکن است صف طولانی از دستورها ایجاد شده و سپس همگی از بین بروند. سیستم عامل ویندوز بهینه‌سازی از طریق عملیات retrim را به طور منظم اجرا می‌کند تا از پردازش صحیح همه‌ی دستورهای TRIM ارسال شده به حافظه‌ی اس‌اس‌دی اطمینان حاصل کند. در صورت تمایل برای کسب اطلاعات بیش‌تر در این زمینه، می‌توانید به وبلاگ رسمی Scott Hanselman که از کارکنان شرکت مایکروسافت است مراجعه کنید.
قابلیت retrim فقط در ویندوزهای 10 و 8 موجود بوده و نیازی نیست که کاربران ویندوز 7 نگران آن باشند! برای بررسی این که آیا ویندوز با اجرای دستور retrim اقدام به بهینه‌سازی اس‌اس‌دی در برنامه‌ی زمانی مشخص می‌کند یا خیر، نرم‌افزار داخلی Optimize Drives را باز کنید. برای این کار، عبارت Optimize Drives را در منوی شروع جستجو کرده و روی آیکون میان‌بر آن تحت عنوان Defragment and Optimize Drives کلیک کنید.
فعال کردن TRIM در SSD
روی دکمه‌ی Change Settings کلیک کرده و از فعال بودن گزینه‌ی (Run on a Schedule (Recommended اطمینان حاصل کنید. به طور پیش‌فرض، عملیات retrim در یک برنامه‌ی هفتگی اجرا می‌شود.
فعال کردن TRIM در SSD
این کار موردی نیست که بخواهید نگرانی زیادی به خرج دهید. اگر رایانه‌ی شما دارای حافظه‌ی اس‌اس‌دی جدیدی باشد، سیستم عامل ویندوز باید به طور خودکار قابلیت TRIM و زمان‌بندی عملیات retrim را برای کاربر فعال کند. این گزینه‌ها باید فقط به صورت پیش‌فرض فعال باشند. اما بدون شک ارزش دارد که از اجرای صحیح این قابلیت اطمینان حاصل کنید.

توییتر
 
تلگرام
ذخیره
آیا دستگاه‌های ذخیره‌سازی امروزی نیاز به بهینه‌سازی (دیفرگ یا تریم) دارند؟ چه زمانی باید عملیات بهینه‌سازی را برای دستگاه‌های ذخیره‌سازی انجام داد؟
مدت زمان زیادی از دورانی که دیفرگ کردن برای هارد دیسک‌ توصیه می‌شد، می‌گذرد. برخی کاربران هنوز سؤال می‌کنند با توجه به پیشرفت‌های امروزی، چه زمانی و چگونه باید دستگاه‌های ذخیره‌سازی را بهینه‌سازی (به‌اصطلاح دیفرگ) کنند. جواب این سؤال را در این مقاله به تفصیل بخوانید.
دیفرگ کردن (Defragging)
هیچگاه SSD را دیفرگ نکنید
دیفرگ کردن در معنای لغوی به معنای یکپارچه‌سازی است. Defrag اصطلاحی است که در مورد هارد دیسک (نه حافظه اس‌اس‌دی) به کار می‌رود. این عمل تا قبل از معرفی فایل سیستم NTFS توسط مایکروسافت بسیار پر کاربرد و مفید بود؛ زیرا در این فایل سیستم بهینه‌سازی به‌صورت خودکار انجام می‌شود. با توجه به قابلیت‌هایی (مانند پیش‌خوانش، طبقه‌بندی بهتر فایل و ...) که مایکروسافت جهت بهینه‌سازی در ویندوز تعبیه کرده است، حتی پس از گذشت سال‌ها استفاده از هارد دیسک، کمتر شاهد افت کارایی محسوس در این دستگاه‌ها هستیم.
هارد دیسک
گفته می‌شود بهینه‌سازی برای دستگاه‌های اکسترنال که با فرمت FAT16، FAT32 و exFAT عرضه می‌شوند، بعد از استفاده طولانی‌مدت بسیار مفید است: ولی مقدار زمانی که شما با بهینه کردن ذخیره می‌کنید در برابر مقدار زمانی که در حال بهینه‌سازی هستید، قابل بحث است.  در گذشته و زمانی که فایل سیستم‌ها FAT، سیستم‌عامل داس و هارد دیسک‌ها با ظرفیت ۸۰ مگابایت بودند، عملیات دیفرگ کردن به افزایش بازده زیادی منجر می‌شد؛ ولی اکنون با پیشرفته شدن سیستم‌ها، این عملیات به‌صورت اتوماتیک توسط سیستم‌عامل انجام می‌شود؛ بنابراین انجام عملیات دیفرگ توصیه نمی‌شود.
مقاله‌های مرتبط:
SSD چیست و چگونه کار می‌کند؟ (1)
SSD چیست و چگونه کار می‌کند؟ (2)
مقایسه تجهیزات ذخیره‌سازی SSD و HDD
اگر به توصیه فوق عمل نمی‌کنید، این هشدار را جدی بگیرید: «حافظه‌ی اس‌اس‌دی (SSD) را دیفرگ نکنید.».رفتار حافظه‌ی اس‌اس‌دی کاملا با هارد دیسک‌ متفاوت است؛ این دستگاه‌ها اطلاعات را به‌صورت پراکنده از کانال‌های مختلف روی چیپ‌های مختلف ذخیره می کند. دیفرگ کردن اس‌اس‌دی هیچ سودی ندارد که هیچ؛ بلکه با توجه به عمر مفید محدود این حافظه‌ها باعث می‌شود سریع‌تر از مدت‌زمان پیش‌بینی‌شده از کار بیافتد.
هارد دیسک
بررسی خطا‌ها (Checking for errors)
دستور اسکن درایو یا چک‌دیسک (عبارت CHKDSK که در برنامه CMD وارد می‌کنیم) جزو دسته دیگری از بهینه‌سازی‌ها محسوب می‌شود. این دستور در عملیات بعد از هنگ کردن، صفحه آبی مرگ و موارد مشابه بسیار مفید واقع می‌شود. خوشبختانه در نسخه‌های جدید ویندوز، اگر خطایی شناسایی شود، به کاربر اطلاع داده و درخواست بررسی خطا می‌شود. برای اجرای این عملیات به‌صورت دستی، ابتدا درایو مورد نظر را در ویندوز انتخاب کنید، سپس با راست کلیک روی آن، گزینه  Properties را انتخاب کنید و از سربرگ Tools گزینه Check را کلیک کنید. «هشدار» انجام ندادن این دستور برای اس‌اس‌دی‌ها صادق است و تنها موجب تلف کردن وقت و کم کردن عمر دستگاه می‌شود. دستور CHKDSK را می‌توانید از طریق CMD اجرا کنید.
بهینه سازی و تریم (TRIM)
ویندوز از عبارت بهینه‌سازی (Optimizing) برای تمامی درایوها استفاده می‌کند؛ ابزار بهینه‌سازی برای هارد‌ دیسک‌ها دیفرگ و برای اس‌اس‌دی‌ها تریم است. برای اجرای این عملیات (همانند دستور چک) به‌صورت دستی ابتدا درایو مورد نظر را در ویندوز انتخاب کنید، سپس با راست کلیک روی آن، گزینه Properties را انتخاب کنید و از سربرگ Tools گزینه Optimize را کلیک کنید.
اس اس دی
دستور تریم
مقاله‌ی مرتبط:
آموزش ویندوز 10: افزایش سرعت حافظه‌ SSD با فعال کردن TRIM
دستور تریم فقط برای اس‌اس‌دی‌ها کاربرد دارد و به‌صورت خیلی ساده تمامی سلول‌ها را خالی می‌کند. سلول‌ها محل ذخیره‌سازی اطلاعات در اس‌اس‌دی‌ هستند و به‌صورت گروهی، صفحه را تشکیل می‌دهند که اغلب ۴ تا ۱۶ کیلو بایت است. صفحات نیز به‌صورت گروهی، بلاک را تشکیل می‌دهند که معمولا ۱۲۸ تا ۵۱۲ کیلوبایت حجم دارد. سلول ها فقط زمانی می‌توانند اطلاعات ذخیره کنند که خالی باشند. عملیات نوشتن در این حافظه ها فقط می‌تواند روی واحدهای صفحه انجام شود. اما عملیات خالی کردن با توجه به ماهیت اس‌اس‌دی‌ روی تمام بلاک اثر می‌گذارد. بنابراین برای خالی کردن قسمتی از بلاک، کل اطلاعات آن روی حافظه کش اس‌اس‌دی قرار می‌گیرد و خالی می‌شود و سپس باقی اطلاعات روی حافظه ذخیره می‌شود. نوشتن اطلاعات روی صفحات با سرعت زیادی انجام می‌گیرد؛ اما زمانی که صفحه قبلا نوشته شده باشد، انجام عمل نوشتن به‌کندی انجام می‌شود. دلیل این است که همان‌طور که گفته شد، فقط زمانی روی سلول‌ها می‌توان اطلاعات نوشت که خالی باشد. حال اگر بخشی از سلول‌ها را بخواهیم دوباره بنویسیم باید اطلاعات آن‌ها خالی شده باشد. از آنجا که خالی کردن اطلاعات به‌صورت بلاکی انجام می‌شود، همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، برای خالی کردن بخشی از بلاک، ابتدا کل اطلاعات آن روی حافظه کش اس‌اس‌دی ذخیره می‌شود. سپس بلاک به‌صورت کامل خالی می‌شود و نهایتا اطلاعات روی کش و اطلاعاتی که باید جایگزین شوند، روی بلاک نوشته می‌شود.
زمانی که شما به ویندوز دستور Delete می‌دهید، تنها کاری که ویندوز می‌کند به سلول‌های حاوی اطلاعات اجازه دوباره نوشته شدن می‌دهد؛ ولی تا زمانی که اطلاعاتی دوباره روی آن‌ها نوشته نشود، اطلاعات سلول پابرجا است. با اجرای دستور تریم، اطلاعات سلول هایی که اجازه دوباره نوشته شدن دارند در واحدهای صفحه پاک می‌شوند و زمانی که شما در حال نوشتن اطلاعات هستید، عملیات با سرعت انجام می‌شود.
به علت زمان‌بر بودن این عملیات، هیچ گاه زمانی که حافظه در حال فعالیت است دستور تریم اجرا نمی‌شود. تنها در صورتی که دستور به‌صورت دستی وارد شود یا درایو مورد نظر مدت‌زمان زیادی کار نکند دستور تریم اجرا می‌شود. با اجرای این دستور بازدهی دستگاه به‌صورت محسوسی زیاد می‌شود.
پاک سازی امن (Secure Erase)
برای هارد دیسک‌ها پاک‌سازی ایمن به معنی پاک کردن اطلاعات به‌صورتی است که غیر قابل بازگردانی باشد. این عملیات فقط پاک کردن ساده (اجازه دوباره نوشته شدن) را شامل نمی‌شود و بدان معنی است روی تک‌تک اطلاعات پاک‌شده، داده‌های تصادفی نوشته می‌شود.
برای اس‌اس‌دی‌ این عملیات علاوه بر پاک کردن کامل تک‌تک سلول‌های حافظه، تمامی اطلاعات بی‌استفاده جدول‌های دستگاه (که آدرس سلول‌ها، صفحه‌ها و بلاک‌ها را ذخیره کرده‌اند) را نیز پاک می‌کند و کارایی دستگاه را افزایش می‌دهد.
اس‌اس‌دی‌ حافظه های پرسرعتی است و انجام این عملیات در موارد ذیل توصیه می‌شود:
• زمانی که می خواهید اطلاعات محرمانه‌ای از روی حافظه غیر قابل بازیابی شود
• زمانی که برای مدت زیادی از حافظه استفاده کردید یا بعد از پر شدن کل حافظه
• زمانی که کارایی دستگاه به شکل محسوسی کم شده است
توصیه نهایی
برای اکثر کاربر‌ها عملیات بهینه‌سازی به‌صورت خودکار توسط ویندوز انجام می‌شود. برای کاربران حرفه‌ای انجام عملیات تریم در اس‌اس‌دی‌ و دیفرگ در هارد دیسک می‌تواند مفید باشد. سخن آخر اینکه برای انجام پاک‌سازی امن، حتما از داده‌های خود نسخه پشتیبان تهیه کنید.